Tarım Haberleri

16 Ocak'ta yapılacak olan toplantıyla, Ulusal Süt Konseyi ve Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı sütün yeni fiyatını açıklayacak. TAR-KOOP Başkanı Mehmet Özkurnaz, üreticinin giderlerinin karşılanması gerektiğine değinirken, TÜKODER Başkanı Ali Rıza Berkit'in önerisi aracıları azaltmak oldu. Süt ürünleri satışı yapan esnaf ise halkın zama tepki vermediğini belirterek sütün, 50 kuruş olması halinde ürünlerin en az 2 TL artacağını ifade etti.

Çanakkale Gündem gazetesine konuşan TAR-KOOP Başkanı Mehmet Özkurnaz, üreticiyi düşünmek gerekiyor diyerek, süt zammı konusunda: “2017 yılının son günlerinde Ankara'da Ulusal Süt Konseyi toplantısında sütün fiyatında bir açıklama yapılmaması konusunda bakanlık temsilcileri böyle bir uyarıda bulunmuşlar. Ancak sanayici süt fiyatına bir zam vermek arzusunda. Çünkü girdi maliyetlerinin aşırı yüksek olması üreticiyi zor durumda bırakıyor. Üreticinin zor durumda kalması hayvancılığı bırakması anlamına gelir. Sütte gelir gider dengesini güzel hesaplamak zorundayız. Gıda Tarım Hayvancılık Bakanlığı temsilcileri, Ulusal Süt Konseyi'nde bir dahaki toplantı için 16 Ocak 2018 tarihini belirlemişlerdir.” dedi.

“SÜT İLE YEMİN DEĞERİ AYNI”

Özkurnaz “16 Ocak'ta bir fiyat çıkacak. Fakat süt fiyatının çıkması bizim için yeterli değil” diyerek, bunu yeterli olmadığını üreticinin giderlerinin tam olarak karşılanmadığını ifade etti ve şöyle konuştu: “Türkiye'de üretilen sütün %65'i kooperatifler aracılığıyla satılmaktadır. Aksi takdirde kooperatif ve birliklerin, soğutma tankının elektriği gibi genel giderlerini üreticinin eline geçecek paradan kesilmesi değil ayrıca o kuruluş o parayı almak zorunda ve sanayici ödeme yapmak zorundadır. Biz olayın biraz da bu tarafındayız. 1.40'a süt satıldı. Kooperatifin giderlerini karşılaması için 10 kuruş kesmesi gerekiyor. Hal böyleyken o 10 kuruş üreticiden kesilir duruma geliyor. Üretici zaten satılan sütün brütünü bile alsa girdi maliyetlerini karşılayamıyor. Şu an süt ve yemin değeri aynı. Üretici 1 kg süt karşılığında 1 kg yem alabiliyorsa bu hayvancılığın batması anlamına gelir. Hayvan yalnızca tek bir yem ile de beslenmiyor. Süt veren hayvanın sağlıklı kalabilmesi için birkaç çeşit yeme ihtiyaç var. Üretici 1kg süt ile 3 kg yem alabiliyorsa o zaman rahatlar. Çünkü bir hayvan günde 9 kg'a yakın yem yer.”

SÜT NE KADAR OLMALI?

Özkurnaz, üreticinin eline en az 1.50 geçmeli diyerek; “Oranlama yapılırken sütün normal fiyatı olan 1.40'tan değil 1.30'dan düşünülmeli. Zaten %1.2'si stopaj olarak kesiliyor. Üreticinin eline geçen net süt fiyatının 1.50 olması gerekiyor. Türkiye'de süt ürünlerine yön veren, özellikle marketlerdir. Marketlerin fiyatları aşırı yükseltmesiyle üretici para kazanamıyor. Marketler sanayiye geçtiği zaman süt ürünlerine %25 zam yapmıştır. Bu da hakkaniyetli değildir.” dedi.

“MAKAS DARALIRSA SORUN ÇÖZÜLECEK”

TÜKODER Başkanı Ali Rıza Berkit, süt fiyatının üreticiden tüketiciye gelene kadar arttığını ve makasın daraltılması gerektiğini ifade etti. Berkit konuyla ilgili şöyle konuştu: “Üreticinin sorunları çözülmeden tüketicinin sorunları çözülmesi çok zor. Bu anlamda üreticilerin, sağlıklı ve nitelikli ürün üretmesi gerekiyor. Ayrıca kendi yaşamlarını kolaylaştırmaları lazım yani para kazanmaları lazım. Sütte şöyle bir karmaşa var; üretici ile tüketici arasındaki makas çok geniş. Araya birileri giriyor ve tüketiciye süt pahalıya mal oluyor. Kooperatifleşme ile ilgili çok sağlıklı şeyler söyleyemeyeceğim Türkiye için. Ülkemizde bu sistem oturmamış. Gelişmiş ülkelerde sık sık duyuyoruz, izliyoruz. Kooperatifler daha nitelikli çalışıyor. Yine de bence diğer tarım ürünlerinde olduğu gibi; örneğin domates. Tüketiciye ulaşana kadar fiyat artıyor. Süt, sanayinin eline geçtikten yani işlendikten sonra 3-4 katı artış yaşanıyor. Yani asıl artış peynir, tereyağ gibi ürünlerde ortaya çıkıyor. Aradaki makas daraltılırsa sorun çözülecek. Sütün ve süt ürünlerinin raftaki fiyatı çok farklı.”

SÜTE 50 KURUŞ PEYNİRE 2 LİRA

Süt ürünleri satışında çalışan Halil Sarı ise fiyatlarla ilgili çok tepki almadıklarını dile getirerek durumu şöyle anlatıyor; “Birkaç ay içinde fiyatların değişeceğini düşünmüyoruz. En son eylülden sonra gelmişti. İnsanlar artık alıştı fiyatlara çok da bir tepki yok. Aslında büyük bir artış. Süte zam geldiğinde bizdeki ürünlerin fiyatları anında değişmiyor. Süt zammının peyniri etkilemesi birkaç ayı buluyor. Süte 50 kuruş zam gelirse; peynirde en az 2 TL artış yaşanır. Zaten vatandaş peyniri cebine göre alıyor.”